De branchevereniging van e-sigaretwinkels Esigbond wil dat de overheid het smaakverbod in e-sigaretten heroverweegt nu het RIVM heeft aangegeven dat de e-sigaret zonder smaken minder aantrekkelijk is als stopmiddel. Ook stelt het RIVM, net zoals de branchevereniging, dat dampers zelf e-sigaretvloeistoffen met smaakjes gaan mengen. Volgens de branchevereniging is aangetoond dat dit kan leiden tot dodelijke ongelukken. ‘Willen wij in Nederland meer of minder rokers? De e-sigaret wordt vrijwel volledig gebruikt door ex-rokers en vrijwel niet door jongeren. Dan is een smaakverbod buitenproportioneel. We roepen het ministerie op tot betere regelgeving zodat rokers toegang houden tot de voor hen belangrijke smaken, waardoor zij de traditionele sigaret voorgoed achter zich kunnen laten’ aldus Emil ’t Hart, voorzitter van de Esigbond.
Volgens de branchevereniging is het smaakverbod een ondoordachte maatregel die voornamelijk gebaseerd is op slecht onderbouwde aannames. Ook wordt er geen rekening gehouden met de rampzalige gevolgen voor de volksgezondheid. Volgens het ministerie van VWS is een smaakverbod gewenst, omdat de e-sigaret voor jongeren een opstap zou kunnen zijn om te gaan roken. Daarbij wordt echter geen rekening gehouden met de meest actuele wetenschappelijke inzichten: volgens nieuw onderzoek van de Universiteit Maastricht, instituut IVO en het RIVM kan namelijk helemaal niet worden gezegd dat de e-sigaret aanzet tot roken. Voor de branchevereniging is het onverteerbaar dat dit onderzoek nog niet is meegenomen in de beleidskeuzes, omdat bijna alle e-sigaretgebruikers ex-rokers zijn en er in Nederland amper jongeren zijn die structureel e-sigaretten gebruiken.
Esigbond-voorzitter Emil ’t Hart: ‘We roepen het ministerie op om smaakjes in e-sigaretten op een verstandige manier te reguleren op zo’n manier dat de voordelen van de e-sigaret als bewezen minder schadelijk alternatief voor de verstokte rokers optimaal worden benut terwijl gebruik onder jongeren en niet-rokers wordt voorkomen.’
Thuisbrouwers: een tikkende tijdbom
De branchevereniging vreest voor een explosie van thuisbrouwers die zelf aan de haal gaan met e-sigaretvloeistoffen en smaakjes. Consumentenonderzoek wijst uit dat veel e-sigaretgebruikers zelf hun smaakjesvloeistoffen gaan maken of deze bij andere ‘thuisbrouwers’ gaan kopen als er een smaakverbod komt. Hierdoor verliest de overheid alle mogelijke controle op de kwaliteit en distributie, inclusief handhaving van de wettelijke leeftijd voor verkoop van e-sigaretvloeistoffen. Thuisbrouwers kunnen relatief eenvoudig aan ingrediënten komen om een e-sigaretvloeistof te maken. Zo worden aroma’s veel gebruikt de voedingssector en zijn basisvloeistoffen voor e-sigaretten makkelijk verkrijgbaar. De risico’s zijn levensgroot: in de VS heeft een dergelijk gebrek aan overheidstoezicht in 2019 geleid tot de EVALI-crisis. Duizenden mensen werden ziek en tientallen mensen overleden, omdat zij e-sigaretten hadden gebruikt met cannabisolie en vitamine E-acetaat. Deze producten waren afkomstig van thuisbrouwers en absoluut ongeschikt om te gebruiken in een e-sigaret. In 2019 bleek vitamine E-acetaat de grote boosdoener te zijn. Het is wachten op de volgende gezondheidscrisis als smaakjes in e-sigaretten in Nederland niet meer legaal verkrijgbaar zijn.
E-sigaret volgens wetenschappers meest effectieve stopmiddel
Ook begrijpt de Esigbond niet dat het ministerie van VWS denkt dat de e-sigaret geen goed stopmiddel zou zijn. Volgens het zeer gerenommeerde wetenschappelijke instituut Cochrane Library is de e-sigaret ook een veel effectiever stopmiddel dan welk ander nicotineproducten dan ook. Het is ook niet voor niets dat landen als het Verenigd Koninkrijk en Nieuw-Zeeland daarom verstokte rokers wijzen op de e-sigaret als alternatief voor doorroken. De overheden in die landen staan niet alleen, hun boodschap wordt onderschreven door kankerbestrijdingsfondsen. De strategie van deze landen werkt. In het VK rookt nog maar 14% van de volwassenen, terwijl dit percentage in Nederland op 20% ligt. v
Vapers vallen terug op sigaret en e-sigaretwinkel failliet
Smaakjes in e-sigaretten zijn belangrijk voor een succesvolle overstap van roken naar de e-sigaret. Een (voormalig) roker stapt meestal eerst over op een e-sigaret met een tabakssmaak, om vervolgens over te stappen op een andere smaak. Op die manier drijft de damper weg bij het roken. Een smaakverbod in e-sigaretten maakt de e-sigaret in één klap onaantrekkelijk als stopmiddel/alternatief. Hierdoor zullen minder rokers overstappen op een e-sigaret en e-sigaretgebruikers zullen terugvallen op roken, hun e-sigaretvloeistoffen met smaakjes zelf maken, bij thuisbrouwers of in het buitenland gaan kopen. Dit is onderzocht onder 1.048 e-sigaretgebruikers in samenwerking met de dampersorganisatie Acvoda. Winkeliers zijn somber, omdat zij verwachten dat nog maar een fractie van de huidige gebruikers de e-sigaret zonder smaakje zal blijven gebruiken. Uit een rondgang van de branchevereniging blijkt dat een op de acht van de winkeliers verwacht daardoor failliet te gaan.
