Reactie Esigbond, branchevereniging voor zelfstandige e-sigaretverkopers en -importeurs, op het artikel/item van RTL Nieuws over het smaakverbod in e-sigaretten
Verbod op smaakstoffen in e-sigaretten
Een verbod op niet-tabakssmaken in e-sigaretten is zeer onverstandig, omdat smaakstoffen noodzakelijk blijken voor een succesvolle overstap van roken naar het minder schadelijke vapen. De praktijk leert dat veel rokers, als zij overstappen op de minder schadelijke e-sigaret, eerst een tabakssmaak kiezen en vervolgens overstappen op een fruit- of zoete smaak. Op die manier komen ze van het roken af. Zonder e-sigaretsmaken zullen er veel minder rokers volledig overstappen. In delen van Canada en de Verenigde Staten steeg het aantal rokers weer nadat er een smaakverbod in e-sigaretten was ingevoerd. Andere risico’s zijn dat e-sigaretgebruikers, als zij alleen maar een tabakssmaak kunnen kopen, weer terugvallen op roken of zelf aroma’s gaan toevoegen. Dit is uit meerdere consumentenonderzoeken van onder andere consumentenorganisatie ACVODA naar voren gekomen. Dat kan uiterst gevaarlijk zijn. In Nederland zijn naar schatting tussen de 300 en 400 duizend e-sigaretgebruikers, dat zijn dus serieuze aantallen.
Als laatste dreigt de illegale handel in e-sigaretten of e-vloeistoffen met smaakjes onbeheersbaar worden. Nu al wordt de Nederlandse markt overspoeld met illegale wegwerp e-sigaretten, ook wel beter bekend als puffs, die vaak het land binnenkomen via buitenlandse platformen als Alibaba. De puffs worden vaak zonder 18+check verkocht door branchevreemde verkopers zoals avond- en souvenirwinkels, dagmarkten en zelfs via TikTok en Instagram. We hebben de NVWA meerdere keren gemaand tot handhaving, maar dit is niet gebeurd. Dit ondermijnt het legale en gereguleerde verkoopkanaal via speciaalzaken dat zo ingericht is dat alleen volwassenen een e-sigaret kunnen kopen en afgeschermd is van jongeren. Zo is er een reclame- en een uitstalverbod (online mogen er geen afbeeldingen te zien zijn en ook van buiten mag er niets te zijn).
Totstandkoming smaakverbod
In aanloop naar het smaakverbod heeft het Ministerie van VWS aan het RIVM gevraagd om een lijst met ingrediënten samen te stellen waarmee tabakssmaken gemaakt kunnen worden. Na de publicatie van de eerste lijst in oktober 2021 heeft de Esigbond direct het ministerie gewaarschuwd dat er op die lijst twee ingrediënten stonden die kankerverwekkend kunnen zijn. Deze stoffen worden overigens al heel lang niet meer gebruikt door de e-sigaretbranche. Daarop heeft het RIVM opnieuw een onderzoek ingesteld en is er onlangs een tweede lijst met 16 stoffen gepubliceerd.
E-sigaretvloeistofexperts hebben al laten weten dat met deze stoffen geen tabakssmaken gemaakt kunnen worden, wat betekent dat er straks geen e-sigaretvloeistoffen met een (tabak)smaak kunnen worden verkocht. Overigens zetten de e-sigaretexperts ook vraagtekens bij de uitgangspunten van het onderzoek. Zo gaat het RIVM uit van blootstelling van extreem hoge en niet realistische blootstelling van stoffen en wijkt zij af van eerdere uitgangspunten, zoals de opname van verdampte stoffen door het lichaam. Het RIVM stelt nu dat 70% van de verdampte ingrediënten worden opgenomen door het lichaam, terwijl dat eerst 40% was. Dit is niet consistent en het geheel laat zien dat er bij de overheid weinig kennis is over de e-sigaret.
E-sigaret kan zorgen voor minder rokers als deze verstandig wordt gereguleerd
De Esigbond heeft al meerdere malen voorgesteld om de e-sigaret verstandig te reguleren en te kijken naar verpakkingen en smaken. In Nieuw-Zeeland worden bijvoorbeeld alleen e-sigaretten met smaakjes in speciaalzaken verkocht, daarbuiten is alleen een e-sigaret met een tabak- of mentholsmaak toegestaan. Landen die de e-sigaret verstandig reguleren, de verkoop ervan goed controleren en rokers correct informeren over minder schadelijke alternatieven, zoals het Verenigd Koninkrijk en Nieuw-Zeeland, hebben het aantal rokers in de afgelopen jaren fors zien dalen. In Nederland is het aantal rokers vorig jaar gestegen. In het VK rookt 13,8 procent en in Nieuw-Zeeland 13,6 procent, dat is bijna 40 procent lager dan het aantal rokers in Nederland (20,6 procent).
E-sigaret blijkt geen opstap naar roken
Het voorstel om smaakjes in e-sigaretten te verbieden is gebaseerd op een Trimbos-rapport uit 2019. De hoofdconclusie was: de e-sigaret is schadelijker dan gedacht en er zijn vermoedens dat de e-sigaret jongeren aanzet tot roken.
Deze conclusie bleek te voorbarig te zijn. Want sindsdien zijn er verschillende grote onderzoeken geweest die uitwijzen dat de e-sigaret niet aanzet tot roken en dat de schadelijkheid van de e-sigaret eerder in de buurt komt van nicotinekauwgom/-pleisters dan van de gewone sigaret. De politiek is zich onvoldoende bewust van deze informatie en dat is zonde, aangezien de e-sigaret niet alleen een populair stopmiddel is, maar ook nog eens veel effectiever blijkt te zijn dan andere stopmiddelen.
Dit zijn de meest recente onderzoeken naar het idee dat de e-sigaret aanzet tot roken:
- https://www.uea.ac.uk/news/-/article/flavoured-vapes-less-harmful-to-young-people-than-smoking-and-could-help-teen-smokers-quit
- https://academic.oup.com/ntr/advance-article/doi/10.1093/ntr/ntab243/6432620?login=truegies
- https://academic.oup.com/ntr/advance-article-abstract/doi/10.1093/ntr/ntac049/6530318?redirectedFrom=fulltext&login=false
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/add.15838
- https://academic.oup.com/ntr/advance-article/doi/10.1093/ntr/ntac119/6584494?login=false
- https://ivo.nl/leiden-e-sigaretten-tot-roken-bij-jongeren-of-omgekeerd/
Dit zijn enkele onderzoeken die laten zien dat schadelijkheid van de e-sigaret eerder te vergelijken is met nicotinekauwgom/-pleisters, dan met gewone sigaretten:
