Trimbos Factsheet: ‘Als rokers volledig overstappen op dampen levert dit hen gezondheidswinst op’
Wie de recente berichten op social media en de mainstream media volgt zal denken dat de e-sigaret net zo schadelijk of zelfs schadelijker is dan de sigaret. Dat is het NIET. De wetenschappelijke kennis toont aan dat het gezondheidsrisico van een e-sigaret slechts een fractie bedraagt van het risico van roken van sigaretten link.
Ook het Trimbos volgt op dit punt de wetenschap: “Als rokers volledig overstappen op dampen levert dit hen gezondheidswinst op” link.
Een aantal zeer uitzonderlijke gevallen in het buitenland en voor het eerst in Nederland vielen op en vooral de voorbarige conclusies van Nederlandse longartsen zijn wat ons betreft aanleiding voor vragen. Wij zijn geschokt over de situatie in Nederland. Wat is precies de oorzaak van de longproblemen? Zijn die daadwerkelijk toe te schrijven aan het gebruik van een vape? Wat voor vape is er gebruikt? Wat is het effect van een corona infectie? Vragen die nu nog niet beantwoord kunnen worden maar wel belangrijk zijn om verder te onderzoeken.
Tot nu toe zagen we wel eens problemen in het buitenland maar die konden altijd worden toegeschreven aan het gebruik van illegale producten. De meest bekende is het gebruik van THC olie met vitamine e-acetaat dat in 2019 in de VS voor problemen zorgde. Door de strikte regulering in Nederland zijn dergelijke problemen hier gelukkig niet voorgekomen. Dat er nu mogelijk wel sprake is van iemand met longproblemen als gevolg van het gebruik van een vape vraagt om nader onderzoek. Wij hopen hier snel duidelijkheid op te krijgen.
De cijfers die het Trimbos toont zijn op het eerste oog inderdaad verontrustend en vragen om nader onderzoek. Het Trimbos heeft de keuze gemaakt om een brede categorie jongeren aan te houden van 12-25. De vraag is of dit niet sterk wordt vertekend door de leeftijdsgroep 18-25. In Nederland wordt iedereen boven de 18 jaar gezien als volwassen en geldt er geen verbod op de verkoop van sigaretten of vapes.
De percentages die door het Trimbos worden genoemd geven aan of iemand ‘ja’ of ‘nee’ heeft geantwoord op de vraag: “heb je in de afgelopen twaalf maanden gevaped”. Dit zegt verder nog niets over de mate van het gebruik of dat ze het nog steeds doen.
Het zegt ook niets over de weg ernaartoe. Uit deze Trimbos cijfers kan niet de conclusie worden getrokken dat er sprake is van een opstap van het vapen naar roken. Er wordt immers geen beweging in kaart gebracht.
De cijfers van het CBS over 2022 laten voor volwassen rokers juist het tegenovergestelde zien. Daar zien we een duidelijke afstap grafiek. Voor jongeren is het beeld iets anders, daar zien we een toename van alle middelengebruik, niet alleen van vapes. Maar ook onder jongeren is een daling te zien van het aantal dagelijkse rokers grafiek .
Jongeren komen nu veel te makkelijk aan producten die niet voor hen bestemd zijn. Onderzoek wijst uit dat ze dit vooral via social media kanalen aanschaffen en dat de handhaving op dit punt ernstig tekortkomt. link
Voor rokers betekent een overstap op de e-sigaret gezondheidswinst. Met deze kennis en de nog ruim 2,6 miljoen rokers moeten we de vraag stellen of de volksgezondheid het meeste is gebaat bij ontmoediging van e-sigaretten? Hiermee wordt het immers moeilijker voor rokers om te kiezen voor een minder schadelijk alternatief voor de sigaret.
Waarom kiest de overheid daarom niet voor beleid waarbij de jeugd voldoende wordt beschermd maar de volwassen roker niet wordt belemmerd om deze stap te maken?